Yeme Bozuklukları

Yeme Bozuklukları Hakkında Tüm Merak Edilenler

Yeme bozuklukları psikiyatrik problemler arasında oldukça yaygın görülmektedir.Yeme bozuklukları bireyin zihinsel veya duygusal durumundan kaynak alabilen yetersiz veya aşırı beslenmye yol açan bir bozukluktur.Yeme bozuklukları genç kişiler ve erişkinlerde oldukça yaygın bir şekilde görülür.Yeme bozuklukları kendi içerisinde 8 başlığa ayrılmaktadır bunlar;

1.Anoreksiya Nervaza,

2.Bulimia Nervaza,

3.Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu,

4.Pika Sendromu,

5.Geri Çıkarma Bozukluğu,

6.Kısıtlı Yemek Alımı Bozukluğu,

7.Tanılanmamamış ve
8.Tanımlanmış diğer yeme bozuklukları şeklinde sıralanabilir.

Yeme bozukluğu, bireylerin sağlığını ciddi anlamda tehtit edecek kadar olumsuz beslenme alışkanlıkları gelişmektedir.Genel olarak sosyal çevrelerden etkilenen ve sosyoekonomik düzeyi yüksek bireylerde zayıflığa önem verilmesi veya kilo alma durumlarına karşı büyük endişeler geliştirilmesi ile başlayan süreçlerdir.Yeme bozukluğunun en büyük risklerinden birisi, bireylerin tedavi edilmeyen yeme bozukluklarının ölümle sonuçlanabilecek kadar ciddi ve beden sağlığını etkileyen bir duruma evrilebilmesidir.Son 20 yılda önemli ölçüde artış gösterip pek çok yaş gurubunda kendini gösterir.

Yeme Bozuklukları Nedenleri;

Kilolu olma endişesi

Mükemmelliyetçilik

İstismar

Aşırıya kaçan baskın ebeveynler

Ailede şişman bireylerin bulunması

Aşırı koruyucu ebeveynler

Düşük özsaygı

Depresyon

Kendini her zaman kilolu bulma

Toplumsal güzellik ve kilo algıları

Alay edileceğinden endişe duyulması gibi çeşitli sebeplerden de sebeplenebilmektedir.

Anoreksiya nevroza nedir?

Anoreksiya nevrozadaki temel belirtiler zayıf bir beden veya zayıf birbedene sahip olmak üzere duyulan aşırı arzu, kilo almaktan aşırı korku ve beslenmeyi minimum düzeyde tutma eğilimleridir.Hasta kilo kaybetme veya kilo almama amacına yönelik davranışlar geliştirir.Yoğun egzersizler, sıkı diyetler, aşırı ve bilinçli yemek tüketimlerinde daha sonra kusarak yediklerinden kurtulma gibi davranışlar geliştirirler.Bazı bireyler besinlerin kilo yapıcı etkisini azaltmak için çeşitli ilaçlarada başvurabilmektedirler.Sonuç olarak hasta bireyler aşırı zayıflık ve ihtiyaç duyulan besinleri alamamasına bağlı gelişen başka hastalıkların çıkması ile kendini göstrir.En riskli grup 14-15 yaş grubudur.Ergenlik sonrasında görülebildiği gibi menopoz sonrası kadınlarda görüldüğüde bilinmektedir.

Bulimiya Nevroza Nedir?

Bulimiya nevroza, bireylerde bir anda kontrolsüzce gelişen aşırı yeme atakları ve ardından gelen kusmaların olduğu bir yeme bozukluğudur.Bireylerin amacı yine anoreksiya nervozada olduğu gibi zayıf olmak veya kalmak için yediklerini atmak ve kilo aldırıcı etkilerini gidermek için çeşitli yollara başvurulur.Bulimiya nevrozada farklı olarak bireyler genelde hafif kilolu ve normal beden kilolarında görülmektedir.Tipik başlangıç yaşı ise 20’li yaşlar ve 18-19 olarak söylenebilmektedir.

Yeme bozuklukları besinler veya vücut kiloları gibi bedensel belirtiler ile kendini göstersede, ciddi psikolojik ve psikometrik sorunlarla birlikte başlayıp ilerleyebilmektedir.Böylece bireylerin kendi başlarına önüne geçemedikleri veya kontrolleir dışında bir süreç gelişir.

Yeme Bozuklukları Tedavisi

Yeme bozukluklarında tedavi sürecine erken başlanması ve erken tanı oldukça önemlidir.Özlelikle bulumia nevroza gibi bozukluklar yavaş seyir ettiği için birey tarafından farkedilmesi güçtür.Anoreksiya nervozanın ise anlaşıması oldukça kolaydır. Giderek artan ve ölüm oranları yükselen bu beslenme bozukluklarının tedavisi multidisipliner olmalıdır.

Tedavi psikiyatri uzmanı ile başlar, beslenme ve diyet uzmanları, endokrinoloji gibi dallarla desteklenebilmektedir.Sürec uzun olabilmekle birlikte bazı hastaların gerekli durumlarda hastaneye yatarak tedavilerinin devam ettirlimesi olağandır.Tedavide kesin olarak kanıtlanmış tedavi sağlayan bir ilaç bulunmamakla birlikte yardımcı ilaçlar tedavi sürecinde kullanılabilmektedir.Psikoterapi tedavi süreci için vazgeçilmezdir.Bireyin devam eden tedavi süresince sosyal çevre ve özellikle 1. derece akrabalarının işbirliği ve tedaviye katılımıda önem arz etmektedir.

Tedavi süresinde dikkat edilmesi gereken temel unsurlar, bireylerin beslenme eğilimleri öğün planlamaları, düzenli yemek yeme alışkanlıkların oluşturulması ve hastanın kendince belirlediği sağlıksız diyet yapmasının önüne geçilmesi gerekmetedir.Hastalar genelde besin karolierini oldukça iyi bilmekte ve karbonhidrat, yağ içeren besinlerin tüketilmesinden uzak durmakta ve hatta hiç tüketmemekte olabilir.Yeme bozuklukları tedavi  sonrasında da tekrarlayabilmektedir.

Beslenme tedavisinde hastaya ilk olarak düzenli yeme alışkanlığı ve sağlıklı uyulabilir bir diyet kabul ettirilmelidir.Terapistler öncülüğünde ve diyetisyen eşliğinde hazırlanan sağlıklı diyet de, hastanın istediği yiyeceklere öncelik verilmesi ve miktarının da yine büyük oranda hastanın arzusuna göre belirlenmesi gerekmetedir.Yeme bozukluğuna sahip olan bireyler genelde bit tehlike içerisinde olmadıklarını düşünür ve yardıma gerek duymazlar.
Tedavi süreci birkaç ay veya bir yıl ve daha uzun süreleri kapsayabilmektedir.Tedavi sonrası süreçlerde danışanların, düzenli kontroller eşliğinde takip edilmesi terarlama durumlarının önüne geçilmesi adına oldukça önemlidir.

Son zamanlarda,

Beden algınız kötüyse,

Bazı yiyecekleri, sağlığınıza ya da kilonuzu olumsuz  bir biçimde etkileyecek denli kısıtladığınız ya da bu yiyeceklerden kaçındığınız durumlar oluyorsa,
Kilo almaktan ya da şişamnalamaktan çok korkuyorsanız,

Düşük bir kiloda olduğunuz, ancak yine de kilo almanızı güçleştiren girişimlerde bulunduğunuz zamanlar olduysa,

Yineleyici tıkanırcasına yemeleriniz ve bunun için uygunsuz davranışlarınız olduysa

Mutlaka bir uzaman danışmalı ve tedavi almalısınızdır.

Yemek Bozuklukları Hakkında Merak edilenler;

Yeme bozuklukları ölüm nedeni olabilir mi?

Evet, yeme bozuklukları vücut sağlınını önemli ölçüde etkiler ve bazen aşırı beslenme güçlükleri çeken hastaların bedensel sıkıntılarıda ortaya çıkmakta ve genel sağlıklarını bozmakla ölümler ile sonuçlanabilmektedir.Anoreksiya nevroza psikiyatrik hastalıklar arasında en ölümcül hastalık olarak görülmektedir.

Yeme bozuklukları tedavi sonrasında tekrarlayabilir mi?

Evet gayet olan bir şekilde tedaviden tam sonuca ulaşıldığı sanılmasına rağmen bazen bireyler yaşadıkları yeni deneyimler sonucu tekrar psikolojik olarak beslenme bozukluklarının seyretmesine açık hale getirebilmektedir.

Yeme bozuklukları ne sıklıkta görülür? Hangi cinsiyette daha sık rastlanır?

Kilo ve beden kaygılarının kadınlarda daha sık görülmesi ile daha çok kadınlarda görülmektedir.

Bir anoreksiya nevroza hastası nasıl dikkat çeker?

Anorekisya nevroza hastası sürekli hareket halindedir, sürekli fazla kilolara sahip odluğunu düşünür ve buna yönelik uygulamalar yapar.Kilolu olmadığında inanmak için sürkeli ayna karşısında veya tartıda sürekli kilosunu kontrol eder.Aşırı zayıflığın bir tehlike olduğunuda görmezler.Kendi değerlerini zayıf olamları ile orantılı olarak belirlerler.